شهرداری با قدرت یک رئیس جمهور

شهر لندن در جنوب شرقی کشوری جزیره ای به نام انگلیس، ریشه ای 2 هزار ساله بر کناره های رودخانه تایمز دوانیده است. شاید روزگاری در طالع بینی رومن ها در زمانی که به این منطقه هجوم آوردند، تاثیر لندن بر تجارت و اقتصاد دنیا در زمان کنونی دیده شده بود که به اصرار میخ حاکمیت سلطنتی خود را به زمین آنجا با نام لاندینیوم کوفتند. این شهر شروع روزش، زمانی برای از سر گیری مراودات سیاسی و تجاری بین المللی است تا اینکه بتواند با پایان رساندن آن، 504 میلیارد دلار سرمایه دنیا را جابه جا کند و 70 درصد تجارت منطقه یورو (در شرایط فعلی منطقه اروپا) به نامش ثبت شود.

دامنه فعالیت شهر لندن به حدی گسترش پیدا کرده که 381 شرکت بزرگ بین المللی، اعتبار خود را در گرو داد و ستد سهامشان در این شهر می بینند و این مساله لزوم توجه بیشتر بر نحوه اداره این کلانشهر دنیا را می رساند و نتیجه اینکه دفتر و دستک پشت پرده ای که مهار چنین شهری با جمعیت 7 میلیون و 400 هزار نفر را به دست گرفته، قابل توجه و تامل است.

لندن نه به خاطر پایتخت بودنش که به خاطر جریان فرهنگسازی به راه افتاده در آن، شهرها و مناطق بسیاری را در داخل و خارج، متاثر از خود ساخته است.

یک نکته: گام اول توسعه بهینه سازی لندن را بعد از بمباران جنگ جهانی دوم که آسیب های سنگینی بر این شهر وارد شد، برداشتند؛ آنهم با بیرون راندن مراکز صنعتی به خارج شهر. دوراندیشی آن زمانه کمکی شده تا یک شبکه کارآمد اتوبوسرانی بتواند روزانه 6 میلیون نفر را جابه جا کند. می گویند لندن ترافیک سنگینی در ساعات اوج تردد به خود می بیند، اما بهینه بودن طرح های توسعه شهری، زمان آن را به حداقل رسانده است که از دلایل آن احداث 12 پارکینگ کارتی مسقف با تسهیلاتی از قبیل تجهیز شدن به سیتم های تصویری مدار بسته، پرداخت خودکار کارتی و نقدی، باز بودن 24 ساعته سیستم های خدمات رسانی به مشتری مانند اینترنت،  سهولت استفاده برای معلولان، رایگان بودن برای پارک موتورسیکلت ها، دوچرخه ها و خودروهای الکتریکی است. دیگر اینکه تردد در شهر به مدد تاسیس اولین مترو برقی در سال 1890 سهولت بیشتری یافته است.

نکته دوم: قدمتی که از آن سخن به میان آمد میراث معماری غنی را از خود به جا گذاشته و این مساله باعث شده تا چند صد هزار توریست روزانه به دیدن لندن ترغیب شوند و درکنار 4 میلیون نفری که روزانه به قصد کار و کسب به این شهر وارد می شوند، 275 هزار نفر در بخش توریسم و 300 هزار نفر را در بخش حمل و نقل به کار بگمارد.

نکته سوم: ساخت و سازهای سطح شهر باید از قانون استاندارد تعیین شده در سال 1984 تبعیت کند تا هم بافت قدیمی شهر بدون آسیب بماند و هم تضمین کننده جان مردم در داخل و خارج سازه های شاخته شده باشد . از طرفی هم آنها باید نیاز معلولان را برآورده سازند. موارد دیگری هم در این قانون دیده شده: اینکه، سازه های جدید باید از نظر ایمنی و مواقع اضطراری و بهینه بودن در مصرف انرژی، پاسخگوی نیازها باشد.

نکته بعد: همه آنچه گفته شد در کنار ارتقای هرچه بیشتر شهر به عنوان یک مرکز مالی بین المللی، حفظ سرمایه های شهر در دیگر نقاط دنیا، حفظ نظارت بر 10 هزار هکتار اراضی دورن و خارج لندن، اداره بازارهای بزرگ تجاری و نظارت بر اماکن خیریه به عهده نهادی موسوم به اتحادیه شهری لندن است؛ همان چیزی که در سیستم اداری، ما از آن به عنوان شهرداری یاد می کنیم که هدایت و راهبری این اتحادیه را شهردار لندن برای یک دوره 4 ساله عهده دار است.

یک نکته مهم دیگر: شهردار نماینده دولت مرکزی با قدرت های اجرایی زیادتر نسبت به شورای شهر و قدرت برتر و نقطه کانونی سیاستگذاری شهری تعریف شده است.

مدیریت اجرایی و نمایندگی دولت در امور حفظ نظم عمومی، امنیتی و بهداشتی را در زمره وظایف عمده شهردار به حساب آورده اند.

توسعه اقتصادی، بهبود بهداشت مردم، توسعه اجتماعی، حل مسائل زیست محیطی، انجام امور مربوط به صنعت توریسم شهر، تدوین طرح ها و سیاستگذاری در بحث حمل و نقل، فرهنگ، تنوع زیستی و دفع زباله در زمره وظایف شهردار تعریف شده است.

شهردار طرح ها و سیاست های خود را با دریافت نظرات و پیشنهادات شهروندان تنظیم و برنامه ریزی می کند که آنهم با نشست های دوبار در سال و در نقاط مختلف شهر انجام می پذیرد.

تعیین میزان بودجه نهادهای اداره کننده شهر از قبیل پلیس – البته با نظر مقامات ذیصلاح پلیس پایتخت – بودجه حمل و نقل، بودجه مالی و اقتصادی شهر و آتش نشانی در حوزه کار شهردار است.

انتصابات در برخی سمت ها مانند هیات مدیره بخش حمل و نقل و آژانس های توسعه تجاری  و مالی توسط شهردار صورت می پذیرد. پلیس و آتش نشانی نهادهای مستقلی هستند اما انتصابات برخی اعضای آنها را شهردار برعهده دارد. تیم سیاستگذاری فرهنگی را شهردار تعیین می کند و این گروه عهده دار وظایف و سیاست های تعیین شده در حوزه های ورزشی، میراث فرهنگی و معماری از سوی شهردار است.

شهردار باید گزارش های سالیانه ای در مورد نحوه و کیفیت انجام و کارآمدی سیاست ها و طرح های خود به دولت مرکزی در کنار گزارش های مربوط به نحوه به کارگیری قدرتش در راستای توسعه پایدار شهر و ارتقای بهداشت و سلامت عمومی ارائه کند.

مهمترین نکته: سایت دولتی www.london.gov.uk در اختیار شهردار است تا بتواند ضمن اطلاع رسانی در مورد نشست ها و کنفرانسی خود و مطرح کردن موضوعات و مشکلات شهری با شهروندان، گزارش های سالیانه و میزان بودجه اختصاص یافته به حوزه های مختلف شهر را، که پیش از این در مورد آنها صحبت شد در اختیار مردم قرار دهد.

از دیگر ابزارهای اطلاع رسانی که در حوزه شهری در اختیاز شهردار قرار گرفته، ماهنامه لندونرز (londoners) است. این نشریه عناوین پیش گفته را در مورد حوزه های کاری شهردار و مسائل شهری با جزئیات بیشتری به چاپ می رساند.

شبکه رادیویی "بی بی سی لندن" نیز به بحث و بررسی موضوعات بیشتری از شهر لندن می پردازد که مخاطبان بسیاری را در اختیار دارد. بخشی از سایت اینترنتی خبرگزاری رسمی دولت انگلیس، بی.بی.سی، با آدرس www.bbc.co.uk/london نیز به انتشار اخبار روزانه لندن با پوشش موضوعاتی چون اخبار روزانه، اخبار ورزشی شهر، آب و هوا، مسائل مورد توجه مردم، گزارش های خدماتی روزانه، تورهای مجازی و ... اختصاص یافته که متوسط مراجعه روزانه به این سایت 55 میلیون نفر است.

همه آنچه گفته شد پیچیدگی مساله اداره شهر لندن را می رساند که ضرورت را در آن دیده اند کلیدی ترین مسائل مربوط به اداره آن را در دستان شهردار به عنوان راهبر و هدایت کننده قرار دهند تا بتواند در کنار مساله پیش گفته ارزش و اعتبار جهانی خاصی را به شهر سوای جایگاه خاصش به عنوان پایتخت بدهد.